Jedna od najvećih muzičkih zvijezda ovih prostora, legendarni Zdravko Čolić prihvatio je poziv Instituta za zdravlje i sigurnost hrane Zenica (INZ) i uključio se u promoviranje kampanje “Izaberi život, pobijedi strah – uradi mamografski pregled”.
Šesdesetdevetogodišnji Čola je i dalje neumoran u održavanju muzičkih spektakala širom Evrope i svijeta, punih 50 godina otkako je imao prvi pjevački nastup u legendarnim “Ambasadorima”. Publika u BiH će ga uskoro vidjeti u Zenici, a potom nastupa i u Londonu (Velika Britanija).
Poziv INZ-a je prihvatio objeručke, a u videu je poručio majkama, suprugama i kćerkama da brinu o svom zdravlju, te da one koje imaju mogućnost i priliku, odmah obave preventivni i besplatni mamografski pregled u jednoj od deset ovlaštenih zdravstvenih ustanova u Zeničko-dobojskom kantonu.
Poznati u kampanjama INZ-a
Realizaciju zamisli u kampanji INZ-a pomogli su Beral Music, PR tim legendarnog pjevača i i ekipa televizije Nova TV-HR.
Do sada su u kampanjama INZ-a učestvovale mnogobrojne poznate osobe iz javnog života, glumci, pjevači, TV voditelji, poput manekenke Amre Džeko, TV voditelja Senada Hadžifejzovića, Sabine Sidro, Zorana Kesića, Nevena Tunjića i Naide Kraljić iz benda Divanhana, pjevača Sergeja Ćetkovića i Jelene Tomašević, TV voditeljki Ajla Šabanović i Zerine Patković, glumice Marije Omaljev, glumca i TV voditelja Tarika Filipovića, nogometnih reprezentativaca BiH Miralema Pjanića, Asmira Begovića i Edina Džeke, te glumica Snežane Vidović, Sabine Kulenović i Fakete Salihbegović-Avdagić.
Institut za zdravlje i sigurnost hrane Zenica provodi tokom godine više preventivno-promotivnih kampanja, kojima se brine o zdravlju stanovništva, neke od njih su mamografski pregledi, PAPA testovi, kontrola krvnog pritiska i ŠUK (Šećera u krvi), informativne kampanje na očuvanju zdravlja, očuvanja zdravih prehrambenih navika, preventivni pregledi na melanom kože, kao i još desetine preventivnih informativnih kampanja, obavještenja o opasnostima, bolestima, potrebi prevencije i drugih zdravstvenih tema.
Potreba preventivnih pregleda
Besplatni mamografski pregledi se mogu obaviti u deset zdravstvenih ustanova u ZDK, a odnose se na sve stanovnice ZDK starosti 50 do 69 godina, sa ovjerenom zdravstenom knjižicom. Projekt realizuju Zavod zdravstvenog osiguranja Zeničko-dobojskog kantona (ZZO ZDK) u saradnji sa Institutom za zdravlje i sigurnost hrane Zenica (INZ) i partnerskim privatnim i državnim zdravstvenim ustanovama u Zenici, Maglaju, Tešnju, Žepču, Olovu, Kaknju i Zavidovićima.
Prema podacima zdravstvenih ustanova godišnje u BiH se otkrije od 1.000 do 1.400 novih karcinoma dojke, od kojih oko 500 žena izgubi bitku za život. Projekt mamografskih pregleda je pokazao da je on za oko 40 posto pregledanih žena bio i prvi pregled i kontrola.
Karcinom dojke je najčešće maligno oboljenje kod žena i uzrokuje svaku petu smrt u ženskoj populaciji. Testiranje visoko kvalitetnom mamografijom je rentgenski pregled kojim se bilježe promjene na dojci oko dvije godine ranije od pojave prvih simptoma ili opipljive kvržice.
Cilj javnozdravstvene kampanje jeste doći do što većeg broja građana i potaknuti ih da se odazovu na pregled, ali ih i motivirati da inače aktivno sudjeluju u očuvanju i unapređenju svog zdravlja. Preventiva i rano otkrivanje bolesti dokazano su najuspješnije metode u boorbi protiv malignih bolesti. Od raka dojke najčešće obolijevaju žene iznad pedesete godine života, ali u novije vrijeme sve češće obolijevaju i mlađe žene. Muškarci također mogu oboljeti od raka dojke, ali puno rjeđe nego žene.
Samokontrola, pregled i prevencija
Promjene zbog kojih treba da se javite ljekaru su prisustvo čvora u dojci ili pazušnoj jami, iscjedak iz bradavice, promjena u regiji bradavice, promjena uobičajenog oblika ili veličine dojke, promjena boje ili osetljivosti na koži dojke, smežuranost kože dojke (slično celulitu) ili nagli bol u dojci ili pazušnoj jami.
Svaka žena može smanjiti rizik obolijevanja od raka dojke samopregledom dojki jednom mjesečno nakon 20-te godine, ultrazvučnim pregledom dojki jednom godišnje nakon 35-te godine ili mamografijom nakon 40-te godine jednom u dvije godine, te jednom godišnje nakon 50-te godine starosti.
Mamografija je najdjelotvornija, neinvazivna, rentgenska metoda pregleda dojki, kod koje se koristi specijalno projektovan rentgenski aparat (mamograf). Preporučuje se kao metoda ranog otkrivanja, njome se može otkriti rak dojke i dvije godine prije nego što tumor postane opipljiv. Redovna primjena mamografije dokazano smanjuje smrtnost od raka dojke za 30 posto među ženama u dobi od 50 do 69 godina.
Screening mamografiji podvrgavaju se zdrave najugroženije žene, a to su žene u dobi od 50 do 69 godina. Jedina metoda kojom se brzo, jednostavno, učinkovito i objektivno može pregledati veliki broj žena, odnosno njihovih dojki jest mamografija. Najveća prednost mamografije nad drugim metodama jest detekcija patoloških mikrokalcifikata. To su sitne nakupine kalcija koje uz određene uvjete mogu biti jedini znak raka u dojci i koji se vide isključivo mamografski.
Besplatni pregledi u deset ustanova
Ustanove u kojima se može obaviti BESPLATAN mamografski pregled u ZDK su:
ZENICA:
– Privatna zdravstvena ustanova “Medicom”, Štrosmajerova 4, 032 462-245 i 246
– Kantonalna bolnica, Crkvice 67, 032 447-282, 032 447-265
– Poliklinika „Sunce“, Štrosmajerova 11, 032 442-560
– Poliklinika „Dr.Strika“, Bistua Nuova 3, 032 970-444
MAGLAJ:
– Dom zdravlja, Ilijasa Smajlagića bb, 032 465-670
TEŠANJ:
– Opća bolnica, Braće Pobrić 17, 032 650-187, lokal 224
ŽEPČE:
– Dom zdravlja sa stacionarom, Prva br. 36, 032 882-252
OLOVO:
– Dom zdravlja, Branilaca Olova bb, 032828-080, lokal 114
KAKANJ:
– Dom zdravlja, Zeničkog partizanskog odreda 50, 032 460-993
ZAVIDOVIĆI:
– Dom zdravlja, Gazi Husrev-begova 25, 032 878-877, lokal 4
